ปริมาณยาสีฟันที่เหมาะกับแต่ละวัย

การแปรงฟันเป็นกิจวัตรที่ทุกคนคุ้นเคยตั้งแต่เด็ก แต่สิ่งหนึ่งที่มักถูกมองข้ามคือ “ปริมาณยาสีฟันที่เหมาะสม” ในแต่ละช่วงวัย เพราะการใช้ยาสีฟันมากหรือน้อยเกินไปส่งผลโดยตรงต่อสุขภาพช่องปาก โดยเฉพาะในเด็กเล็กที่ยังกลืนฟองไม่เป็น หากใช้ยาสีฟันมากเกินไปอาจทำให้ได้รับฟลูออไรด์มากเกินความจำเป็น จนเสี่ยงเกิดฟันตกกระ ในขณะที่การใช้ยาสีฟันน้อยเกินไปก็อาจไม่เพียงพอในการป้องกันฟันผุ
การเข้าใจและเลือกใช้ยาสีฟันใน “ปริมาณที่พอดี” สำหรับแต่ละช่วงอายุจึงเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อให้การแปรงฟันไม่ใช่เพียงทำให้ฟันสะอาด แต่ยังช่วยสร้างสุขภาพฟันที่แข็งแรง ป้องกันฟันผุ และวางรากฐานสุขภาพช่องปากที่ดีตั้งแต่เด็กจนโต
รู้ไว้ก่อนแปรง ป้องกันปัญหาฟันผุ และฟันตกกระในเด็ก
แม้การแปรงฟันจะดูเหมือนเรื่องเล็กน้อย แต่การใช้ “ปริมาณยาสีฟันให้เหมาะกับวัย” เป็นสิ่งสำคัญมาก โดยเฉพาะในเด็กเล็กที่ยังบ้วนฟองไม่เป็น หากใช้มากเกินไปอาจกลืนยาสีฟันและฟลูออไรด์เข้าไป ซึ่งมีผลเสียต่อสุขภาพฟันในระยะยาว เช่น ฟันตกกระ หรือฟันมีจุดขาว
วัยทารกและเด็กเล็ก (อายุ 0 – 3 ปี)
- ปริมาณยาสีฟัน: แตะพอให้ขนแปรงเปียก หรือประมาณ “เท่าเม็ดข้าวสาร”
- เหตุผล: เด็กวัยนี้ยังกลืนฟองไม่เป็น หากกลืนฟลูออไรด์มากเกินไป อาจเสี่ยงเกิด ฟันตกกระ (Dental fluorosis)
- แนะนำ: ใช้ ยาสีฟันฟลูออไรด์ 1,000 ppm ช่วยป้องกันฟันผุได้ดี โดยผู้ปกครองเป็นคนแปรงให้เท่านั้น วันละ 2 ครั้ง
เด็กก่อนวัยเรียน (อายุ 3 – 6 ปี)
- ปริมาณยาสีฟัน: เท่ากับ ความกว้างของหัวแปรง หรือประมาณ “เท่าเมล็ดถั่วลันเตา”
- เหตุผล: เด็กสามารถบ้วนปากได้แล้ว แต่ยังต้องควบคุม ไม่ให้ใช้ฟลูออไรด์มากเกินไป
- แนะนำ: ยังคงใช้ยาสีฟันฟลูออไรด์ 1,000 – 1,450 ppm โดยมีผู้ใหญ่ดูแลและตรวจสอบการแปรง
วัยเรียนขึ้นไป (อายุ 6 ปีขึ้นไป – ผู้ใหญ่)
- ปริมาณยาสีฟัน: บีบยาว เท่าความยาวของขนแปรง
- เหตุผล: ฟันแท้ขึ้นครบ ความสามารถในการบ้วนฟองได้ดีขึ้น ใช้ฟลูออไรด์ได้เต็มที่เพื่อเสริมเคลือบฟัน
- แนะนำ: ใช้ยาสีฟันฟลูออไรด์ 1,450 ppm หรือสูงกว่านั้นในกรณีที่มีความเสี่ยงฟันผุ
ทำไมต้องใส่ใจเรื่อง “ปริมาณ”
- ใช้มากไปในเด็กเล็ก: เสี่ยงกลืนฟลูออไรด์ → ฟันตกกระ
- ใช้น้อยไป: ไม่เพียงพอในการป้องกันฟันผุ
- ใช้ตามช่วงวัย: ช่วยเสริมการป้องกันฟันผุให้เหมาะสมกับสภาพฟันและพฤติกรรมของแต่ละวัย
ทิปส์ดูแลช่องปากให้ดีทุกวัย
- แปรงฟันวันละ 2 ครั้ง
- ใช้แปรงขนนุ่ม ขนาดเหมาะกับช่องปาก
- หลีกเลี่ยงการบ้วนน้ำเยอะหลังแปรง
- ตรวจสุขภาพฟันทุก 6 เดือน