10 สัญญาณเตือน ภาวะหยุดหายใจขณะหลับ
ภาวะหยุดหายใจขณะหลับ เป็นปัญหาสุขภาพที่เกิดจากการหยุดหรือชะงักของการหายใจระหว่างการนอนหลับ โดยมักเกิดขึ้นจากการอุดกั้นของทางเดินหายใจ หรือการทำงานผิดปกติของสมองในการควบคุมการหายใจ ซึ่งหากปล่อยไว้โดยไม่รักษา อาจส่งผลต่อสุขภาพร่างกายและจิตใจอย่างรุนแรง
10 สัญญาณเตือนที่ควรสังเกต
- กรนเสียงดังขณะหลับ
การกรนเสียงดังผิดปกติเป็นอาการเด่นชัดที่สุดของภาวะหยุดหายใจขณะหลับ เกิดจากการอุดกั้นของทางเดินหายใจในช่วงหลับ ซึ่งส่งผลให้เสียงสั่นสะเทือนเกิดขึ้นบริเวณคอหอย หรือทางเดินหายใจ การกรนที่มีเสียงดังต่อเนื่องอาจแสดงถึงการอุดกั้นทางเดินหายใจขั้นรุนแรง
- เหงื่อออกเวลานอน
เหงื่อออกในขณะหลับ โดยเฉพาะตอนกลางคืน เป็นผลจากการทำงานหนักของร่างกายที่พยายามเปิดทางเดินหายใจที่อุดกั้น เพื่อให้ออกซิเจนเข้าสู่ร่างกาย การขาดออกซิเจนอาจทำให้ระบบประสาทกระตุ้นการหลั่งเหงือมากขึ้น
- หงุดหงิดง่าย
เมื่อการนอนหลับถูกขัดจังหวะบ่อยครั้งจากการหยุดหายใจ สมองไม่ได้รับการพักผ่อนเพียงพอ ซึ่งส่งผลต่อการควบคุมอารมณ์ ทำให้เกิดความหงุดหงิด หรือความเครียดได้ง่าย
- ตื่นมาแล้วเจ็บคอ คอแห้ง
การหยุดหายใจขณะหลับมักทำให้ผู้ป่วยหายใจทางปากเพื่อชดเชยการอุดกั้นทางเดินหายใจส่วนบน ส่งผลให้คอแห้ง หรือเจ็บคอหลังตื่นนอน
- ง่วงนอนระหว่างวัน
แม้จะนอนหลับครบชั่วโมงตามปกติ แต่ผู้ที่มีภาวะหยุดหายใจขณะหลับจะรู้สึกง่วงนอนในเวลากลางวัน เนื่องจากการนอนหลับในเวลากลางคืนไม่ได้คุณภาพ
- ตื่นเช้าแล้วมีอาการปวดศีรษะ
การขาดออกซิเจนระหว่างการนอนหลับ อาจทำให้หลอดเลือดในสมองขยายตัว ส่งผลให้เกิดอาการปวดศีรษะหลังตื่นนอน
- ไม่มีสมาธิ และมีนศีรษะ
การนอนหลับที่ไม่เพียงพอจากการหยุดหายใจบ่อยครั้ง ส่งผลต่อการทำงานของสมอง ผู้ป่วยอาจมีปัญหาในการจดจำ หรือโฟกัสในกิจกรรมต่างๆ
- หายใจไม่ออกตอนหลับ
อาการสำลักหรือสะดุ้งตื่นกลางคืน เพราะรู้สึกหายใจไม่ออก เป็นสัญญาณที่ชัดเจนของภาวะหยุดหายใจ ซึ่งเกิดจากการอุดกั้นทางเดินหายใจชั่วคราว
- ตื่นมาเข้าห้องน้ำบ่อย
ภาวะหยุดหายใจขณะหลับอาจกระตุ้นการทำงานของระบบฮอร์โมนในร่างกายที่ควบคุมปัสสาวะ ทำให้ต้องลุกขึ้นเข้าห้องน้ำบ่อยในตอนกลางคืน
- น้ำหนักขึ้น
น้ำหนักที่เพิ่มขึ่น เป็นทั้งปัจจัยเสี่ยงและผลกระทบจากภาวะหยุดหายใจขณะหลับ ผู้ป่วยที่น้ำหนักเกิดอาจมีไขมันสะสมบริเวณลำคอมากขึ้น ซึ่งเพิ่มโอกาสการอุดกั้นทางเดินหายใจ และในทางกลับกันการนอนหลับที่ไม่มีคุณภาพยังทำให้ฮอร์โมนความหิวและการเผาผลาญหลังงานผิดปกติ
แนวทางการป้องกันและรักษา
- ปรับพฤติกรรมการใช้ชีวิต
- ลดน้ำหนัก หากน้ำหนักตัวเกิน
- หลีกเลี่ยงแอลกอฮอล์และยาที่กดระบบประสาทก่อนนอน
- จัดท่านอน เช่น การนอนตะแคงเพื่อเปิดทางเดินหายใจ
- การรักษาทางการแพทย์
- เครื่อง CPAP (Continuous Positive Airway Pressure) อุปกรณ์ช่วยเปิดทางเดินหายใจขณะหลับ
- การผ่าตัด สำหรับผู้ที่มีปัญหาโครงสร้างทางเดินหายใจผิดปกติ
- การใช้อุปกรณ์ในช่องปาก ช่วยปรับตำแหน่งลิ้นและขากรรไกร
- ตรวจสุขภาพการนอน
- การตรวจการนอนหลับแบบละเอียด เพื่อวิเคราะห์และหาวิธีการรักษาที่เหมาะสม
หากคุณพบว่ามีอาการเหล่านี้มากกว่า 2-3 ข้อ ควรรีบปรึกษาแพทย์ เพื่อทำการวินิจฉันและรับคำแนะนำเกี่ยวกับวิธีรักษาภาวะหยุดหายใจขณะหลับ เช่น การใช้เครื่องช่วยหายใจ (CPAP) การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรม เช่น ลดน้ำหนัก หรือปรับเปลี่ยนตำแหน่งการนอน เพื่อช่วยให้นอนหลับได้เต็มที่ และลดความเสี่ยงต่อสุขภาพในระยะยาว
