หัวใจเต้นผิดจังหวะ รู้ไว้ ป้องกันได้

ภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ ใครหลายคนอาจคิดว่าเป็นเรื่องที่เกิดขึ้นกับผู้สูงอายุหรือคนที่มีปัญหาสุขภาพเท่านั้น แต่ความจริงแล้วโรคนี้สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกวัย ไม่ว่าจะเป็นเด็ก วัยรุ่น หรือผู้ใหญ่ สาเหตุของโรคหัวใจเต้นผิดจังหวะสามารถเกิดขึ้นได้จากหลายปัจจัย ดังนั้นการรู้เท่าทันโรคและดูแลสุขภาพหัวใจเป็นเรื่องสำคัญที่ไม่ควรมองข้าม หมั่นสังเกตสัญญาณผิดปกติและปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์ เพื่อป้องกันภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะและรักษาสุขภาพหัวใจให้แข็งแรงอยู่เสมอ

รู้ทันป้องกันได้ ภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ

ภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ (Arrhythmia) คือ ความผิดปกติของการเต้นของหัวใจที่ไม่เป็นไปตามปกติ ซึ่งอาจเป็นการเต้นเร็วเกินไป ช้าเกินไป หรือเต้นแบบไม่เป็นจังหวะ การรู้จักและเข้าใจถึงภาวะนี้มีความสำคัญอย่างยิ่ง เพราะสามารถนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงได้ เช่น ภาวะหัวใจล้มเหลว หัวใจหยุดเต้นเฉียบพลัน หรืออัมพาต

สาเหตุของภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ

ภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะสามารถเกิดจากหลายปัจจัย เช่น

1. ปัจจัยทางพันธุกรรม ผู้ที่มีประวัติครอบครัวเป็นโรคหัวใจเต้นผิดจังหวะมีความเสี่ยงสูงกว่าคนทั่วไป
2. ปัญหาสุขภาพ โรคหัวใจ โรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง และไขมันในเลือดสูง ล้วนเป็นปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดภาวะนี้
3. การใช้ยาและสารเสพติด การใช้ยาบางชนิด เช่น ยารักษาความดันโลหิต ยาแก้หวัด หรือสารเสพติดอย่างแอลกอฮอล์และนิโคติน อาจส่งผลต่อการเต้นของหัวใจ
4. พฤติกรรมการใช้ชีวิต ความเครียด การขาดการออกกำลังกาย และการรับประทานอาหารที่ไม่ดีต่อสุขภาพเป็นอีกปัจจัยที่ส่งผลต่อการเต้นของหัวใจ

อาการที่ควรระวัง

ภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะสามารถแสดงอาการได้หลายรูปแบบ เช่น 

• ใจสั่น หรือรู้สึกเหมือนหัวใจเต้นผิดปกติ
• หายใจลำบาก หรือเหนื่อยง่าย
• เวียนศีรษะ หรือหน้ามืด
• เจ็บหน้าอก หรือรู้สึกแน่นหน้าอก

หากมีอาการดังกล่าว ควรรีบพบแพทย์เพื่อรับการวินิจฉัยและรักษาทันที

การวินิจฉัยและการรักษา

แพทย์จะทำการตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ (Electrocardiogram: EKG) เพื่อประเมินการเต้นของหัวใจว่ามีความผิดปกติหรือไม่ ในบางกรณีอาจต้องใช้วิธีการติดเครื่องบันทึกคลื่นไฟฟ้าหัวใจ (Holter Monitor) เพื่อบันทึกการเต้นของหัวใจเป็นเวลาต่อเนื่อง 24-48 ชั่วโมง ซึ่งช่วยให้แพทย์เห็นภาพรวมของการเต้นหัวใจตลอดช่วงเวลาหนึ่ง

สำหรับการรักษา ขึ้นอยู่กับสาเหตุและความรุนแรงของภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ อาจมีการใช้ยา การฝังเครื่องกระตุ้นไฟฟ้าหัวใจ (Pacemaker) หรือการผ่าตัด เพื่อแก้ไขภาวะที่เป็นอยู่

การป้องกันภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ

แม้ว่าบางครั้งภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะอาจเกิดขึ้นโดยไม่มีสาเหตุที่ชัดเจน แต่การดูแลสุขภาพหัวใจอย่างถูกวิธีก็ช่วยลดความเสี่ยงได้ ดังนี้

1. รับประทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพ เน้นการบริโภคผักผลไม้ ธัญพืช และอาหารที่มีไขมันต่ำ หลีกเลี่ยงอาหารที่มีโซเดียมและไขมันทรานส์สูง
2. ออกกำลังกายสม่ำเสมอ การออกกำลังกายช่วยเสริมสร้างหัวใจและระบบหมุนเวียนเลือดให้แข็งแรง
3. เลิกสูบบุหรี่และจำกัดการดื่มแอลกอฮอล์  สารเหล่านี้ส่งผลเสียต่อหัวใจและสามารถกระตุ้นให้เกิดภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะได้
4. จัดการความเครียด การใช้เทคนิคการผ่อนคลาย เช่น การฝึกหายใจลึก การทำโยคะ หรือการนั่งสมาธิ ช่วยลดความเครียดและปรับสมดุลการเต้นของหัวใจ
5. ตรวจสุขภาพเป็นประจำ  การตรวจสุขภาพหัวใจเป็นประจำช่วยให้เรารับรู้ถึงปัญหาที่อาจเกิดขึ้นและสามารถรักษาได้ทันท่วงที