โรคฉี่หนู อันตรายที่มาพร้อมกับฝน
โรคฉี่หนู (Leptospirosis) เกิดจาก การลุยน้ำ หรือแช่น้ำเป็นเวลานาน เชื้อโรคจะเข้าสู่ร่างกายผ่านทางแผล หรือผิวหนังอ่อนนุ่ม จากการแช่น้ำนาน และเป็นโรคที่ระบาดมากในฤดูฝน เนื่องจากน้ำฝนจะชะล้างเอาเชื้อโรคต่างๆไหลมารวมกันอยู่ในบริเวณที่น้ำขัง
ซึ่งโรคฉี่หนูเกิดจากเชื้อก่อโรคฉี่หนู เป็นแบคทีเรียอยู่ในปัสสาวะของสัตว์ เช่น หนู หมู สุนัข วัว หรือแม้แต่กระทั่วสัตว์ป่าต่างๆ
หากมีประวัติการเดินลุยน้ำ และมีอาการปวดศรีษะ ไข้ขึ้นสูง ปวดตามกล้ามเนื้อ ควรรีบพบแพทย์ทันที หากปล่อยไว้นานอาการอาจมากถึงขั้นเสียชีวิตได้
อาการของโรคฉี่หนู
ผู้ติดเชื้อจากโรคฉี่หนูส่วนใหญ่จะมีระยะฟักตัวแต่ละคนจะไม่เท่ากัน บางรายมีอาการเร็วภายใน 2 วัน บางหลายอาจหลายสัปดาห์หรือถึง 1 เดือน ส่วนใหญ่ผู้ที่รับเชื้อจะไม่มีอาการหรือมีเพียงเล็กน้อย จะมีเพียง 10-15% ที่จะมีอาการรุนแรง และมักมีอาการแบ่งออกเป็น 2 ระยะ คือ
ระยะแรก
- คลื่นไส้ อาเจียน
- ปวดศีรษะ มีไข้สูง หนาวสั่น
- ปวดกล้ามเนื้อหรือข้อต่อ
- เจ็บช่องท้อง
- ตาแดงหรือระคายเคืองที่ตา
- มีผื่นขึ้น
- เบื่ออาหาร
- ท้องเสีย
ระยะที่สอง
- มือ เท้า หรือข้อเท้าบวม
- เจ็บหน้าอก
- ตัวเหลืองตาเหลือง หรือภาวะดีซ่าน
- หายใจลำบาก หอบเหนื่อย หัวใจเต้นผิดจังหวะ
- ไตวายเฉียบพลัน
- ภาวะเลือดออกง่ายตามอวัยวะต่างๆ และอาจทำให้อวัยวะต่างๆทำงานล้มเหลวและเป็นอันตรายถึงชีวิต
ผู้ที่มีความเสี่ยงสูงที่จะติดเชื้อก่อโรคฉี่หนู
- คนที่ทำงานฟาร์มปศุสัตว์หรือสัมผัสเนื้อหรือมูลของสัตว์
- คนงานขุดลอกท่อระบายน้ำ
- ผู้ที่ชอบเดินป่า ท่องเที่ยวตามแม่น้ำ ทะเลสาบ น้ำตก
- ผู้ที่อาบน้ำตามแม่น้ำ ลำคลอง ที่เป็นแหล่งน้ำจืดทั้งหลาย
- ชาวประมงที่หาสัตว์ตามแหล่งน้ำจืด
ภาวะแทรกซ้อนจากโรคฉี่หนู
ภาวะแทรกซ้อนที่พบบ่อยในผู้ป่วยคือ ภาวะไตวายเฉียบพลัน สาเหตุการเสียชีวิตส่วนใหญ่เกิดจากภาวะเกี่ยวกับปอดที่ร้ายแรงอย่างการมีเลือดออกในปอด ส่วนภาวะแทรกซ้อนอื่นๆ ที่อาจเกิดขึ้นได้มีดังนี้
- การแท้งในหญิงตั้งครรภ์
- ภาวะแข็งตัวของเลือดในหลอดอาหาร
- กล้ามเนื้อลายสลายตัว
- โรคเกี่ยวกับตา เช่น ม่านตาอักเสบ
- โรคหลอดเลือดในสมอง เลือดออกในเยื่อหุ้มสมองชั้นกลาง หลอดเลือดสมองอักเสบ
- อาการแพ้ที่ทำให้มีไข้หรือเกิดผื่นที่ขา
- โรคกล้ามเนื้อหัวใจอักเสบ
- ภาวะหัวใจวาย
การป้องกัน
- เลี่ยงการลุยน้ำ หรือแช่น้ำเป็นเวลานาน
- สวมรองเท้าบูท และถุงมือยาง ถ้าจำเป็นต้องลุยน้ำ
- ปิดพลาสเตอร์ หากมีบาดแผลเพื่อไม่ให้แผลสัมผัสกับน้ำ
- ทานอาหารปรุงสุก สด ใหม่ ผัก ผลไม้ ต้องล้างให้สะอาด
- ล้างมือ อาบน้ำ เมื่อลุยน้ำมา ต้องชำระล้างร่างกายทันที
- ทำความสะอาดบริเวณบ้าน รวมทั้งสิ่งแวดล้อมภายในบ้านไม่ให้มีหนูชุกชุม