เบาหวานในเด็ก เรื่องที่พ่อแม่ควรรู้
โรคเบาหวานในเด็ก เป็นอีกหนึ่งโรคที่พ่อแม่มักคาดไม่ถึง ซึ่งสามารถพบได้ตั้งแต่เด็กที่อายุไม่ถึง 1 ปี ซึ่งสาเหตุหลักของการเป็นโรคเบาหวานเกิดจากการขาดอินซูลิน หรือการทำงานบกพร่องของอินซูลิน โรคเบาหวานในเด็กจะแบ่งออกเป็น 2 ประเภท
โรคเบาหวานชนิดที่ 1 (type 1 diabetes) เป็นชนิดที่พบบ่อยที่สุดสำหรับเบาหวานในเด็กและวัยรุ่น เกิดจากเซลล์ตับอ่อนที่เรียกว่า บีต้าเซลล์ ถูกทำลาย ต้องได้รับการรักษาด้วยการฉีดอินซูลินเท่านั้น และมักเป็นโรคเมื่ออายุยังน้อย
โรคเบาหวานชนิดที่ 2 (type 2 diabetes) ส่วนใหญ่มักเกิดในช่วงที่เข้าวัยรุ่นแล้ว โดยปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ได้แก่ ภาวะอ้วน ปัจจัยทางพันธุกรรม และประวัติการคลอดที่มีน้ำหนักแรกเกิดน้อยหรือมากกว่าปกติ กลไกเกิดจากร่างกายไม่ตอบสนองต่ออินซูลิน ร่วมกับตับอ่อนบกพร่องในการหลั่งอินซูลิน
ลักษณะอาการของเด็กที่เป็นโรคเบาหวาน
อาการหลักๆที่สักเหตุได้คือ หิวบ่อย รับประทานอาหารมากขึ้น กระหายน้ำ ปัสสาวะบ่อย และน้ำหนักตัวลดลงทั้งที่กินอาหารในปริมาณที่มากกว่าปกติ เด็กบางรายมีปัสสาวะรดที่นอนทั้งที่เคยคุมการถ่ายปัสสาวะได้แล้ว
การรักษา
1. การใช้ยา คือ ยาฉีดอินซูลินสำหรับเบาหวานชนิดที่ 1 ซึ่งเด็กจำเป็นต้องฉีดอินซูลินวันละอย่างน้อย 3-4 ครั้ง ทุกวันไปตลอดชีวิต และต้องตรวจน้ำตาลปลายนิ้วด้วยตนเอง
2. เบาหวานชนิดที่ 2 ควรดูแลเรื่องอาหาร ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ ร่วมกับการทานยาเพื่อลดระดับน้ำตาลในเลือด แต่ถ้าการรักษาดังกล่าวไม่ได้ผลอาจต้องรักษาด้วยยาหรือต้องฉีดอินซูลินร่วมด้วย
การป้องกันการเกิดโรคเบาหวาน
ปัจจุบันยังไม่มีวิธีในการป้องกันเบาหวานชนิดที่ 1 ได้ แต่เบาหวานชนิดที่ 2 สามารถดูแลและป้องกันตัวเองเบื้องต้นได้จากการปรับการใช้ชีวิตประจำวันให้มีวินัยมากขึ้น เช่น การเลือกกินอาหารที่มีแคลอรี่ต่ำ หลีกเลี่ยงการกินอาหารที่มัน และมีรสหวานจัด เลือกกินอาหารตามหลักโภชนาการ จัดการกับความเครียดได้อย่างเหมาะสม รวมถึงการอออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
การรักษา
1. การใช้ยา คือ ยาฉีดอินซูลินสำหรับเบาหวานชนิดที่ 1 ซึ่งเด็กจำเป็นต้องฉีดอินซูลินวันละอย่างน้อย 3-4 ครั้ง ทุกวันไปตลอดชีวิต และต้องตรวจน้ำตาลปลายนิ้วด้วยตนเอง
2. เบาหวานชนิดที่ 2 ควรดูแลเรื่องอาหาร ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ ร่วมกับการทานยาเพื่อลดระดับน้ำตาลในเลือด แต่ถ้าการรักษาดังกล่าวไม่ได้ผลอาจต้องรักษาด้วยยาหรือต้องฉีดอินซูลินร่วมด้วย
การป้องกันการเกิดโรคเบาหวาน
ปัจจุบันยังไม่มีวิธีในการป้องกันเบาหวานชนิดที่ 1 ได้ แต่เบาหวานชนิดที่ 2 สามารถดูแลและป้องกันตัวเองเบื้องต้นได้จากการปรับการใช้ชีวิตประจำวันให้มีวินัยมากขึ้น เช่น การเลือกกินอาหารที่มีแคลอรี่ต่ำ หลีกเลี่ยงการกินอาหารที่มัน และมีรสหวานจัด เลือกกินอาหารตามหลักโภชนาการ จัดการกับความเครียดได้อย่างเหมาะสม รวมถึงการอออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
